Robotik Sistemler İlaç Geliştirme Sürecine Hız Katabilir

Robotik Sistemler İlaç Geliştirme Sürecine Hız Katabilir

Bir grup Carnige Mellon bilim adamları tarafından geliştirilen bir robotik sistem, ilaç yapım sürecini daha hızlı, daha ucuz ve daha verimli olarak gerçekleştirebiliyor.

İlacın keşfi aşamasında yeni ilacın potansiyelinin belirlenmesi için farklı etkin maddelerin (drog) belirlenen hedef proteinler üzerinde gösterdiği etkiler incelenir. Bu inceleme birçok laboratuvar testleri içerir ve bu bilgiler uzun yıllar alan çalışmlar sonucunda elde edilir.

Çalışmanın baş yazarı Armaghan Naik, deney için yapılacak her bir deneyin hipotetik sonuçlarının önceden tahmin edilmesi gerektiğini, bu doğru deneyleri seçmenin insanlar için zor olduğunu söylüyor. Örnek vermek gerekirse 96 etkin madde (drog) ve 96 hücre kullanılan bir çalışmada 9216  olası deney sonucu bulunuyor. Her bir deney için yeni bir hipotetik sonuç olduğuna göre bu işlemlerin ne kadar zaman alacağını az çok tahmin edebilirsiniz.

İşte tam bu noktada grubun geliştirdiği algoritma devreye giriyor. Testlerin yapılma sürecinde, yapısında sıvı taşıma robotları ve otomatik mikroskoplar bulunduran bir makine, uygun olan birkaç deney seçiyor. Bu işlem etkin maddeler, hücreler ve her test turundan sonra birbirleri arasındaki etkileşimler hakkında ayrıntılı bilgi veriyor. Yapay zeka, bir önceki test turundan öğrendiklerini bir sonraki test turunda seçim yapmak için kullanıyor. Makine yaptığı 30 test turu sonunda 9216 olası deney arasından 2697 olası deney sayısına indiriyor. Araştırmacı grubun söylediğine göre algoritma, 96 etkin madde ile 96 proteinin etkileşimini %92’lik doğruluk oranıyla öğrenebiliyor. Sonuç olarak algoritma yaklaşık 10.000 olası deneyi %71 oranında azaltarak büyük kolaylık sağlamış oluyor.

Kaynak; Engaget