Artık Dronelar Duygularını İfade Edebilecek

Örnek olarak üç farklı uçuş yolu, drone’un o anki ruh halini gösteriyor. Her kişilik profili, farklı renklerle temsil ediliyor; Maceracı Kahraman (Kırmızı), Antisosyal (Mavi) ve Bitkin (Beyaz).

Artık Dronelar Duygularını İfade Edebilecek

Bugüne kadar robotların insanlar ile etkileşimi hakkında bir çok araştırma yapıldı. Araştırmaların büyük bir çoğunluğu insanların sosyal robotlar, ev robotları, ticari robotlar, eğitim ve oyuncak robotlar ile etkileşimine odaklanırken aynı zamanda kişisel olarak sahip olunan robot süpürgeler ve drone’larla olan etkileşimlerimize da odaklanmış durumda.

Peki bir insan neden duygularını ifade edebilen bir drone’a sahip olmalı?

Duygusal ifade, temelinde, bilgi ile bağlantı kurmanın bir yoludur. İnsanlara doğrudan “Ben yorgunum” diyerek yorgunluğumuzu ifade edebileceğimizi gibi aynı şekilde yavaş ve ağır hareket ederek, çokça esneyerek ve gözlerimizi kapatarak da yorgun olduğumuzu onlara gösterebiliriz. Bu duruma bağlı olarak yorgunluğumuzu davranış yoluyla ifade etmek, doğrudan söylemek yerine daha etkili olabilir. Özelikle davranış ve hareketlerimiz, yorgunluğumuzu dile getirmek istemediğimizde veya aynı dili konuşmadığımız birinin durumunu anlama konusunda çok daha etkili olacaktır.

Robotlar da böyle durumlarda yine aynı şekilde çalışıyorlar. Bir robot, kontrol ekranında bataryasının azaldığını ve zayıf olduğunu gösterebilir fakat kullanıcının bunu anlaması, durum ekranını kontrol etmesine ve ekranda gösterilen değerleri anlamasına bağlıdır. Buna karşın robotun yavaş ve durgun hareket etmesi, hatta esneme sesleri çıkartması eğitimsiz bir kullanıcının bile durumu anlamasını kolaylaştıracaktır.

Aynı şekilde Drone’lar için duygulsal ifadeler de kullanıcılar için büyük kolaylık sağlayabilir. Yorgunluk, (miskin hareketler veya verilen komutlara gecikmeli cevaplar) bataryanın azaldığını gösteren en basit yollardan biri. Verilen komutun kumandanın (kontrol cihazının) menzilinden çıkabileceği durumlarda drone'un “korkmuş” görünmesi veya gönderilen komut anlaşılmadığında drone'un “şaşırmış” görünmesi. Yine aynı şekilde drone’un tüm bu durumlarını doğrudan kumandanın kontrol ekranına bakarak anlamamız mümkün, fakat özellikle uçan bir robotu gözünüzden ayırmak istemediğinizde bu yolla duygularını göstermesi, çok daha etkili bir iletişim formu olacaktır.

Dr. Jessica Caochard liderliğindeki Standford Üniversitesi araştırmacıları drone’lar için sekiz farklı duygusal durumunu (karakterini) basit hareketlerle kullanıcıların kolayca anlamasını sağlayacak “duygusal model düzlemini” oluşturdu. Bu düzlem cesur, sersem, uykulu, aksi, mutlu, üzgün, korkmuş ve utangaç gibi sekiz farklı karakteri yapısında bulunduruyor. Örnek vermek gerekirse “cesur” karaktere sahip bir drone düzenli ve hızlı hareket ediyor, geri gelmesini istediğinizde drone bunun yerine önce kendi etrafında dönerek duygusunu ifade ediyor ve ileri gitmeye devam ediyor. “Sersem” drone sendeleyerek uçarken “aksi” drone için verilen komutları birçok kez tekrarlamak gerekiyor. Üzgün drone ise yavaş  ve yere oldukça yakın uçuyor.

Araştırmacılar bu sekiz karakter tipini biçimlendirerek 4 farklı karakter tipini indirgediler; Bitkin Drone, Antisosyal Drone, Maceracı Kahraman Drone ve Sinsi Casus Drone. Yapılan ilk testte “Sinsi Casus Drone” karakterini daha sonra kullanmaya karar veren ekip diğer üç karakteri katılımcılar ile birlikte test ettiler. Aşağıdaki tablo drone’un farklı karakter profilindeki davranışlarını gösteriyor:

Karakter Profili	Kontrol Parametreleri
	Hız (km/h)	Tepki süresi (saniye)	İrtifa	Özel Hareketler
Maceracı Kahraman	12.4	Anında	Yüksek	Takla Atmak/ Etrafında Dönmek
Antisosyal	7	Gecikme (2 sn)	Orta	Başlamak ve Durmak
Bitkin	1.7	Gecikme (3 sn)	Alçak	Yalpalamak

Bunlar kullanıcıların karakterleri ayırt edebileceği en temel kontrol parametreleri.

Katılımcılara drone ile etkileşimleri hakkındaki deneyimleri sorulduğunda genel olarak drone’un hangi karakteri sergilediğini ortalama %60 oranında doğru tanımladıkları görülürken buna karşılık “Maceracı Kahraman” karakterini %100 oranında doğru anladıkları görülüyor. Katılımcıların deney sonunda drone karakterleri hakkında yaptığı yorumlardan bazıları ise şöyle;

Bitkin Drone

“Keskin hareketlere sahip fakat her zaman değil, uyumsuz ama cüretkar görünüyor.”

“Yavaş cevap veriyor, itaatsiz. Hatta deli veya aptal olabilir. ”

Antisosyal Drone

“Başlarda üzgün ve enerjisinin az olduğunu düşünüyordum çünkü tüm çoklu komutları tek seferde kabul etti ve oldukça alçaktan uçtu. Fakat sonunda durmadığını ve itaatsiz davrandığını görünce yetenekli fakat isteksiz olduğunu düşündüm.”

Maceracı Kahraman Drone

“Drone’un yaptığı ekstra hareketler onun kontrol edilemeyecek bir heyecana sahip olduğu hissini verdi.”

“Onun baş aşağı uçması bana cesaretli olduğu sinyalini verdi.”

Katılımcıların birçoğu “Maceracı Kahraman Drone” karakteri ile evcil bir köpeği karşılaştırmaları, drone ile duygusal bağ oluşturmalarında önemli bir adım olarak görünüyor. Araştırmacılar artık bu tarz çalışmalar üzerine daha fazla yoğunlaşmış durumdalar. Bu çalışmaların bizlere neler getireceğini merakla ve heyecanla bekliyoruz.